E. Ernst, P. Posadzki, M.S. Lee
Ηνωμένο Βασίλειο, 2011
Maturitas, 2011, 68(2):116-20
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η ρεφλεξολογία είναι μια δημοφιλής μορφή συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής (ΣΕΙ). Σκοπός της παρούσας επικαιροποίησης είναι η κριτική αξιολόγηση των ενδείξεων υπέρ ή κατά της αποτελεσματικότητας της ρεφλεξολογίας σε ασθενείς που πάσχουν από οποιοδήποτε είδος ασθένειας. Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση σε έξι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, ούτως ώστε να εντοπισθούν όλες οι σχετικές τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (ΤΚΔ). Η μεθοδολογική ποιότητα των δοκιμών αξιολογήθηκε με ανεξάρτητο τρόπο από τους δυο αξιολογητές, χρησιμοποιώντας την κλίμακα Jadad. Συνολικά, 23 μελέτες πληρούσαν όλα τα κριτήρια ένταξης. Αφορούσαν ευρύ φάσμα παθολογικών καταστάσεων. Η μεθοδολογική ποιότητα των ΤΚΔ ήταν συχνά χαμηλή. Εννέα ΤΚΔ υψηλής ποιότητας παρήγαγαν αρνητικά συμπεράσματα, και πέντε παρήγαγαν θετικά συμπεράσματα. Οκτώ ΤΚΔ υποστήριζαν την αποτελεσματικότητα της ρεφλεξολογίας για τις ακόλουθες παθολογικές καταστάσεις: διαβήτη, προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, καρκινοπαθείς, σκλήρυνση κατά πλάκας, συμπτωματική ιδιοπαθή υπερλειτουργικότητα του εξωστήρα και άνοια, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές επιφυλάξεις. Συμπεραίνεται ότι οι βέλτιστες κλινικές ενδείξεις δεν καταδεικνύουν με επαρκή πειστικότητα ότι η ρεφλεξολογία αποτελεί αποτελεσματική αγωγή για οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση.
Λέξεις-κλειδιά: ρεφλεξολογία, ένδειξη, αποτελεσματικότητα, συστηματική ανασκόπηση, κλινικές δοκιμές, εναλλακτική ιατρική.
Reflexology: An update of a systematic review of randomised clinical trials.
E. Ernst, P. Posadzki, M.S. Lee
Maturitas, 2011, 68(2):116-20
ABSTRACT
Reflexology is a popular form of complementary and alternative medicine (CAM). The aim of this update is to critically evaluate the evidence for or against the effectiveness of reflexology in patients with any type of medical condition. Six electronic databases were searched to identify all relevant randomised clinical trials (RCTs). Their methodological quality was assessed independently by the two reviewers using the Jadad score. Overall, 23 studies met all inclusion criteria. They related to a wide range of medical conditions. The methodological quality of the RCTs was often poor. Nine high quality RCTs generated negative findings; and five generated positive findings. Eight RCTs suggested that reflexology is effective for the following conditions: diabetes, premenstrual syndrome, cancer patients, multiple sclerosis, symp- tomatic idiopathic detrusor over-activity and dementia yet important caveats remain. It is concluded that the best clinical evidence does not demonstrate convincingly reflexology to be an effective treatment for any medical condition.
Keywords: reflexology, evidence, effectiveness, systematic review, clinical trials, alternative medicine.